Ik had een kruistocht naar de waarheid nooit als een plezierreis voorgesteld, maar een odyssee door een inferno nu ook weer niet. Mijn verhaal start toen ik op woensdag 8 januari 2014 samen met Jean Marie Dedecker door Johan Vande Lanotte gedagvaard werd voor laster en eerroof. Het blijft voor mij een raadsel waarom ik als ambtenaar in een strijd tussen twee politieke zwaargewichten gesleurd werd. Het bleef voor mij niet zonder gevolgen, want als olifanten vechten is de kans groot dat je verpletterd wordt.
Minister Vande Lanotte had begin december 2013 in ‘Terzake’ aangekondigd om elkeen te dagvaarden die moedwillig leugens over hem verspreidde. Er stonden op mijn website enkele artikels over Johan Vande Lanotte en Electrawinds. Ik was toen heus niet de enige. Een simpele zoekopdracht op Google leverde nog veel meer blogwebsites met soortgelijke columns op. Nadat een juridisch team mijn website volledig analyseerde werd één item als laster weerhouden. Het betrof de bewering dat Vande Lanotte en/of zijn firma’s rechtstreeks of onrechtreeks aandelen of aandeelopties van Electrawinds hadden. Ik baseerde mijn stelling onder meer op het feit dat Vande Lanotte als vast vertegenwoordiger zetelde in vzw ‘Belgian Offshore Platform’. Het vennootschapsrecht (art. 61 § 2 W.Venn.) schrijft voor wie aangeduid mag worden als vaste vertegenwoordiger. Het moet gaan om zogenaamd 'vennootschapspersoneel', met name een vennoot, zaakvoerder, bestuurder, lid van de directieraad of werknemer van de rechtspersoon-bestuurder. Johan Vande Lanotte was in juni 2011, toen hij als vast vertegenwoordiger werd aangesteld, volgens eigen verklaringen geen bestuurder, directielid, zaakvoeder of werknemer van Electrawinds. Om wettelijk te kunnen zetelen als vast vertegenwoordiger voor Electrawinds moet hij dan wel aandeelhouder geweest zijn. Johan Vande Lanotte argumenteerde dat voor vertegenwoordiging in vzw’s deze wet niet van toepassing is. Deze stelling is naast de kwestie, want wie de rechtspersoon wel gebruikt voor de vertegenwoordiging in vzw’s moet zich uiteraard aan de wet houden. Een postbode is niet verplicht om pakjes te bestellen met de wagen. Maar als hij het wel doet moet hij over een rijbewijs beschikken en zich aan de verkeerregels houden.
Het revisorverslag. Onweerlegbaar bewijs?
Begin januari 2014 engageerde Johan Vande Lanotte een ‘onafhankelijke’ revisor om aan de hand van de aandelenregisters te constateren of hij al dan niet aandelen of aandelenopties van Electrawinds bezat. In De Tijd van 9 januari 2014 schreef Journalist Bart Haeck met enige gevoel voor humor: ‘Vande Lanotte heeft daarom een revisor - 'iemand uit Antwerpen, die ik niet ken' - aangesteld om dat te onderzoeken. De revisor stelt dat Vande Lanotte geen aandelen, opties of warrants heeft, ook niet via zijn familie of via vennootschappen.’ Ik vermoed dat Vande Lanotte niet het volledig revisorverslag aan de pers heeft overgemaakt, want het verslag was allesbehalve sluitend. Zo lezen we in het besluit van de revisor: ‘Wij ontvingen een copij (sic) van bovengenoemd document “Aandelenregister Electrawinds”(op de volgende bladzijde “Aandelenregister LDS NV”). Wij maken voorbehoud voor het feit of dit het enigste aandeelhoudersregister is en of de bezorgde copij een copij is van het volledige aandeelhoudersregister. We maken tevens voorbehoud omtrent de volledigheid van de historiek van het aandeelhoudersregister en of de diverse aandelentransacties correct zijn weergegeven in het bezorgde aandelenregister.’ Op de dagvaarding werd het voorbehoud van de revisor als volgt toegelicht: ‘De door de revisor gemaakte voorbehouden betreffen enerzijds het feit dat de revisor niet kan bevestigen of het aan hem ter nazicht overgemaakte aandelenregister volledig is, en anderzijds de vaststelling dat de revisor niet kan nagaan of verzoeker rechtstreeks en/of onrechtstreeks aandeelhouder is of was van vennootschappen die zelf aandeelhouder zijn of waren van de NV Electrawinds.’ De revisor constateerde bijgevolg dat aan de hand van de hem geleverde documenten hij onmogelijk sluitend kon vaststellen of Vande Lanotte, zijn bedrijven of zijn kinderen aandelen, opties, of warrants hadden. Het revisorverslag was daarom eerder een bevestiging van het vermoeden dat Vande Lanotte ooit aandelen bezat. Want wie niets te verbergen heeft en zijn onschuld wil bewijzen levert alle nodige documenten om hem vrij te pleitten. Hij zorgt ervoor dat de bewijsstukken ontegensprekelijk aantonen dat de bestreden bewering een leugen is. Vande Lanotte legde voor de rechtbank geen onomstotelijke bewijsstuk(ken) voor dat hij nooit aandelen van Electrawinds bezat. Bovendien was er nog het onrechtstreeks aandeelhouderschap in Electrawinds via de aandelen van Johan Vande Lanotte in cvba Groenkracht. Alle gegevens in overweging nemend besloten de rechtbank in eerste aanleg en recent het hof van beroep dat mijn conclusies geen laster en eerroof waren en dat er weldegelijk een feitelijk basis voor bestond. Het vonnis van het Hof van Beroep is daarover het duidelijkst: ‘Zoals hoger vastgesteld waren er minstens gegevens voorhanden (onder meer de aard van de in de schoot van de vennootschap uitgeoefende activiteiten), op grond waarvan kon worden verondersteld dat Johan Vande Lanotte wellicht aandelen bezat(en dus een belang had) in N.V. Electrawinds.…’ De rechtbank oordeelde op eenzelfde manier over mijn onderzoekswerk die tot de diverse gewraakte uitspraken van Jean marie Dedecker hadden geleid. Vonnis eerste aanleg: ‘Aldus blijkt dat er mogelijks wel een feitelijke basis was voor de gewraakte uitlating van eiser of toch minstens dat de gewraakte uitlating van belangenvermenging niet helemaal onwaarschijnlijk kon lijken.…’
Verpletterd tussen vechtende olifanten.
Johan Vande Lanotte zou alle leugens die over hem geschreven werden aanvallen. Bij mij werd na onderzoek slechts één feit als laster en eerroof bestempeld. Wat dan met alle andere feiten aangehaald in mijn blogartikels? Waren die dan ipso facto de waarheid? Het is in elk geval een conclusie die de logica streelt. Zo beschreef ik het onwettig ontbinden van de commanditaire vennootschap Mapusbo in één akte, zich onterecht aankondigen als Minister van België en voorzitter van Electrawinds bij onderhandelingen met Servische politici, het duister Italiaans verhaal rond de windmolens in Pontendera, het feit dat de boekhouder van zijn commanditaire vennootschap plots zaakvoeder wordt van diezelfde vennootschap, het kruisen van de belangen als Minister van de Noordzee, voorzitter van de Haven Oostende, voorzitter van Rebo nv, voorzitter van Otary nv, voorzitter van Multitech nv, voorzitter van Electrawinds enz. Ik verwijderde begin 2014 al deze artikels van mijn website. Samen met ander, niet gepubliceerd onderzoek, bundelde ik ze tot een boek. Als gevolg van de dagvaarding van Johan Vande Lanotte vond ik voor dit boek vooralsnog geen uitgever. Want ik werd wegdegelijk verpletterd tussen de twee vechtende olifanten. Een eerste rechtstreeks gevolg van de dagvaarding en het ongeloofwaardig bestempelen van Dedecker en mijn onderzoek was het feit dat die laatste niet meer verkozen werd als parlementslid. Waardoor ik mijn job als parlementair medewerker verloor. Door de hangende rechtszaak kreeg ik de stempel van ongeloofwaardig onderzoeker en slecht parlementair medewerker op mij gekleefd. Iets wat in mijn zoektocht naar een nieuwe werkgever steeds nadrukkelijker naar voor kwam. De dagvaarding van Johan Vande Lanotte hing als een zwaard van Damocles boven mijn hoofd. Ik liep, onterecht, met pek en veren door de woestijn. Mijn aanklager genoot intussen het voordeel van de twijfel en ondervond ook geen financiële fall-out van de rechtszaak. Deze wordt immers betaald middels een verzekering voor parlementsleden bij Ethias. Ook werd hij zonder expliciet mandaat van de kiezer burgemeester van Oostende, een niet onaardige bezoldigde functie. Om brood op de plank te krijgen besloot ik in 2014 om een bedrijf voor politieke consultancy en onderzoek op te starten (BFELT). Gelukkig waren er nog mensen die in mij geloofden waardoor ik het hoofd boven water kon houden, maar ook niet meer dan dat. Met de uitspraak in eerste aanleg hoopte ik dat alles voorbij was, maar Vande Lanotte ging in hoger beroep en mijn lijdensweg was nog niet ten einde. — Als de kosten van de rechtszaak toch door een verzekering gedekt zijn, waarom zou je dan niet in hoger beroep gaan? — Het duurde tot 7 september 2017, drie en een half jaar na de dagvaarding, vooraleer ik volledig in eer hersteld werd. Tweeënveertig maanden vooraleer ik met opgegeven hoofd mijn professionaliteit erkend mocht zien. Een enorme last viel van mijn schouders.
De Illegale Ghelamco Arena
Ik viel echter van de regen in de drop. Want amper een week later kwam er de dagvaarding voor het verbieden van mijn boek ‘De illegale Ghelamco Arena’. De waarheid aan het licht brengen is een job waarvoor je best een stalen harnas draagt. Het boek kwam tot stand na een onderzoeksopdracht in 2015 rond de bouw van de ‘Ghelamco Arena‘. Ik kwam tijdens het onderzoek tot de vaststelling dat de politiek en de professionele sport te nauw verbonden waren. De politiek in Vlaanderen had nog steeds niet begrepen dat professionele sportploegen bedrijven zijn. Bedrijven die aan de Europese regels in verband met staatssteun onderhevig zijn. Ik stelde daarenboven vast dat nogal wat politici en bestuurders van voetbalbedrijven, verblind door het prachtige stadion en de kampioenstitel van KAA Gent, de ‘Ghelamco Arena’ als groot voorbeeld zagen. Nochtans was de constructie rond en de staatsteun aan het project net een schoolvoorbeeld van hoe het niét moet. Ik besloot een boek te schrijven met een pleidooi voor de politieke ontvoogding van de sport in België. Je kan dergelijk pleidooi ophangen aan 20 verschillende cases die je oppervlakkig brengt of aan één case die je diepgravend in detail uiteenzet. Ik opteerde voor het laatste. Het is duidelijk dat de waarheid in het boek het daglicht niet mag zien, want nog vóór publicatie ervan in december worden er reeds pogingen ondernomen om het boek te verbieden. Ik stel ook vast dat niemand van de betrokkenen het aandurft om te stellen dat alles correct is verlopen bij de bouw van de Ghelamco Arena en dat bijgevolg alles wat de titel van het boek impliceert onjuist is. De enige reactie vanuit kringen in het stadsbestuur is dat het boek in opdracht geschreven werd met als doel in Gent een politieke schandaalsfeer te creëren. Een beschuldiging zonder enig bewijs, iets waar ik mij in mijn boek niet aan waag. Het professionalisme, de degelijkheid en de bewijskracht in alles wat ik schrijf zijn ook de redenen waarom ik niet beschuldigd werd van laster en eerroof in de zaak rond Johan Vande Lanotte. Ik vraag me in dergelijke zaken steeds af. Waarom onmiddellijk de intimidatie en het machtsvertoon via een rechtszaak? Ik betreur daarom het feit dat tot op vandaag het bedrijf Ghelamco of Paul Gheysen geen contact met mij opnam om hun problemen rond de titel van het boek te bespreken. Een simpel gesprek had wellicht veel kunnen oplossen. Doch een titel zoals, ‘Het illegale voetbalstadion gelegen aan de Ottergemsesteenweg in Gent’ behoort niet onmiddellijk tot de opties. Misschien is hun uiteindelijk doel niet het wijzigen van de titel maar het verbieden van het boek? Hoe dan ook, ik heb het volste vertrouwen dat gerechtigheid zal geschieden en de vrije meningsuiting zal zegevieren. Wanneer kritische maatschappelijk controle en vrije meningsuiting, op welke manier dan ook, gefnuikt worden, dwalen we geblinddoekt af naar een dictatuur.
Ignace Vandewalle
